Kæri lesandi. Þessi pistill fjallar um stöðu ungs fólks á húsnæðismarkaði á Íslandi. Ef þú telur þig vita nokkurn veginn hver staða mála er í þeim efnum og finnst ólíklegt að þú munir læra eitthvað nýtt, þá er það líklega rétt hjá þér. Þessi pistill hefur ekkert nýtt fram að færa og boðar enga lausn við neyðarástandi á húsnæðismarkaði. Aftur á móti er hann í bundnu máli og í formi örsögu. Kannski hjálpar það við að gera húsnæðismálin þó ekki væri nema örlítið áhugaverðari. Lofa þó engu.
Fyrirvari: Það sem hér á eftir fer er skáldskapur en byggir að hluta til á raunverulegum atburðum úr íslenskri samtímasögu. Skáldskapurinn endurspeglar ekki endilag skoðanir né eigin raunir höfundar. Brotnar verða allar reglur um stuðla og höfuðstafi og íslenskan bragarhátt almennt. Ef til vill er bara veigandi að bragurinn sé brothættur, því húsnæðismarkaðurinn er það líka.
Öll við þurfum eitthvað skjól
í örugg hús að venda.
Búa vill jú hver sitt ból
en hvar munum við enda?
Löngum hefur langað til
af leigumarkaði að víkja.
Hefur margur hingað til
húsaskjól mátt sníkja.
Í foreldrahúsum flestir þeir
fastir sem ekki vinna,
að námi loknu vill mamm’ ei meir:
„Nú húsnæði skalt finna!”
Gangast undir greiðslumat
vongóð, ung í anda.
Útkoman er algjört frat,
enn á ný í vanda.
Síðasta kynslóð með sveran sjóð
og séreignasparnað á reiðum.
Tilneydd við seljum gamla-skrjóð
og inn á sparnað greiðum.
Ávöxtun hefst með bankaferð,
og taka mun tímana tvenna.
Á meðan upp fer markaðsverð
og draumar úr greipum renna.
Ekk’ er öll von þó úti enn
þótt búir þú í tjaldi.
Til bjargar koma stjórnmálamenn
með allt í sínu valdi.
Ólmir boða úrræði
okkur ungu til bjargar.
Snjöll munu með snarræði,
lausnir boða margar.
Það mun líka kosta sitt
og taka langan tíma.
Á meðan þú skalt gera þitt,
við þínar raunir glíma.
Með glæsta vinnu í góðæri
og glimrandi fínar tekjur?
Eða lærðirðu á hljóðfæri?
-Úps, við sjáum hvað setur.
Hvað sem því og öðru líður
allt mun kosta skildinginn.
Endalaust þú ekki bíður
á loft þú reisir rýtinginn.
Jafnvel þó ei alltaf sért
með öll þín mál á tæru.
Ef eitthvað misjafnt hefur gert
þá sækir um uppreist æru.
Það er þannig kæra þjóð,
að þó hér ríki friður
þá eftir situr ung kynslóð
með sárt ennið, því miður.
Hvernig fer um sjóferð þá
um skal ekki segja.
En sama hvað hér bjátar á
á rétta braut skal beygja.
Rakið hef hér sögu langa
og eftir því sem ég best man:
Allt að lokum mun upp ganga
-svo lengi sem þú ert með plan.
Ef til vill aftur yrkja skal
Aðra slæma vísu.
Sú verður kannski um súran hval
Eða næstu krísu.
Engu að síður áfram mun
-hvar svo sem ég á heima,
minna á að hér varð hrun.
Því skulum aldrei gleyma.
Höfundur þakkar þeim er hlýddu. Að öllu gamni slepptu má benda þeim sem hafa raunverulegan áhuga á að kynna sér hugsanlegar lausnir, og þau úrræði sem boðuð hafa verið vegna neyðarástands á húsnæðismarkaði, á húsnæðissáttmála ríkisstjórnarinnar, 14 skrefa aðgerðaáætlun sem kynnt var í byrjun júní. Þá hafa greiningardeildir bankanna, Íbúðalánasjóður (og hér), Samtök atvinnulífsins og ýmsir aðrir aðilar og hagsmunasamtök tekið ástandið vel út.